Регион

Барање да се заштити „Српскиот ѕид на плачот“

Здружението на семејствата на киднапирани и убиени во Косово и Метохија, бара да се заштитат паноата со фотографии на жртвите, поставени пред Собранието на Србија, и во знак на сеќавање, да се постави спомен-обележје.

„Српскиот ѕид на плачот“ пред Собранието во Белград. Фото: БИРН

Пишува: Вања Ѓуриќ, Нови Сад

Членовите на Здружението на семејствата на киднапирани и убиени цивили, војници и полицајци во Косово од 1998 до 2000 година, во петок со црно платно ќе го прекријат „Српскиот ѕид на плачот“, како што се нарекуваат паноата со фотографии и имиња на жртвите, кој се наоѓа пред српскиот парламент во Белград. Тие ја повикаа Владата да го заштити овој импровизиран споменик.

Членовите на ова здружение го поставија „Српскиот ѕид на плачот“ пред неколку години, а на оваа акција се решиле бидејќи паноите не беа заштитени за време на антивладините протести пред Собранието.

„Демонстрантите користеа навредливи зборови, свиркаа, нивната музика беше гласна, а сето тоа се случуваше пред ѕидот“, изјави за БИРН, Сима Спасиќ, претседател на здружението.

Спасиќ, за време на протестите, кои почнаа на 3 април, за медиумите во Србија изјави дека има информации оти некои хулигани уништиле дел од фотографиите.

Меѓутоа, лидерите на протестот негираа дека тие го оштетиле „Српски ѕид на плачот“, по што, за време на протестите, не беше евидентиран ниту еден сличен инцидент.

Спасиќ најави дека здружението ќе го прекрие ѕидот во 12 часот и 44 минути, со што симболично ќе ја поврзат оваа акција со Резолуцијата на Советот за безбедност на ООН 1244, во кој се наведува дека сите оние кои останале во Косово по војната во 1999 година, треба да живеат во мир.

Од друга страна, другите две здруженија што ги претставуваат жртвите на војната во Косово, соопштија дека нема да учествуваат во оваа акција.

„Мислам дека ова не е место за било каков обележје; овој ѕид не е заштитен ниту од дожд, ветер, или прав … Мислам дека жртвите заслужуваат вистински споменик. Ние за ова ќе се бориме, ова е една од нашите задачи и Владата знае за ова барање. Се надеваме дека ќе го изгради“, изјави за БИРН, Наташа Шчепановиќ, претседател на Здружението на семејствата на косметските жртви.

Премиерот во заминување и новиот претседател на Србија, Александар Вучиќ, на 9 април, за руската новинска агенција Спутник, изјави дека Владата има намера да изгради споменик посветен на сите жртви на НАТО бомбардирањето на Србија, иако не прецизираше кога и каде.

Од прес-службата на Владата и од владината Канцеларија за Косово и Метохија, не ни одговорија на прашањето за предложениот споменик.

Верица Томановиќ, претседател на Здружението на семејствата на киднапирани и исчезнати лица во Косово и Метохија, вели дека за нив, клучно прашање е да се најдат лицата кои се водат за исчезнати како резултат на војната во Косово.

„Државните институции треба повеќе да се занимаваат со овој проблем, за да ја дознаеме судбината на луѓето по кои трагаме 17, 18 години“, вели Томановиќ за БИРН.

Немања Степановиќ од Фондот за хуманитарно право, смета дека семејствата на жртвите страдаат поради неактивноста на владините претставници.

„Семејствата на српските жртви во Косово ги немаат правата што треба да ги имаат, како секое друго семејство на жртва, кое живее во Србија. На пример, оние чии фотографии се наоѓаат на ѕидот и натаму се на списокот на исчезнати лица, законот не ги признава како жртви, а како резултат на тоа, нивните семејства не можат да аплицираат за било каква помош, сѐ додека тие и официјално не бидат прогласени за мртви“, нагласува Стјепановиќ за БИРН.

Да беше Владата навистина загрижена за жртвите на војната од Косово, нивните фотографии немаше да висат на импровизирана метална конструкција“, нагласува Стјепановиќ.

Информира дека Фондот за хуманитарно право предложил поставување на споменик за жртвите пронајдени во масовните гробници во Батајница, крај Белград, каде што во 2001 година беа откриени 744 тела на жртви на војната, косовски Албанци, но дека до денес оваа организација нема добиено никаков официјален одговор.

Објавено и на Балканска транзициска правда