Сведоштва дадени на судењето на Горан Хаџиќ, пред МКТЈ, укажаа дека водачот на Србите во Хрватска, барем еднаш го посетил затворот во Сремска Митровица.
„Тој само гледаше и шеташе наоколу“, се присети поранешниот затвореник, Вилим Карловиќ. „Некои луѓе кои беа со него, им кажуваа сешто на луѓето, се исмеваа со нив“, додаде тој.
Хаџиќ дури и самиот испрашал еден затвореник, Љубо Прибудиќ. „И тој се сврте кон мене и ми рече: ‘На која страна од лицето те плеснаа?’ Му одговорив ‘На оваа’. И тогаш тој ме плесна на другата страна и ми рече: ‘Само за да не бидеш секогаш удиран на иста страна’“.
Сведоци изјавија дека бруталноста започнала со самото нивно пристигнување во затворот. „Тие не однесоа на кошаркарски терен. Подлогата беше бетонска и ни рекоа да легнеме на стомак. Истураше дожд. Лежевме така многу долго. Потоа ни рекоа: ‘Станете’. И нè натераа да трчаме низ шпалир“, се присетува Прибудиќ.
„Тие ме кутнаа, но јас успеав да станам и да стигнам до крајот на шпалирот. Потоа дојдовме до тревникот. Ни рекоа да седнеме и да ги соблечеме обувките. Почнаа да нѐ тепаат, да нѐ удираат по стапалата, а потоа и по целото тело“.
На судењето на Хаџиќ, заштитениот сведок ГХ-080, ги опиша условите во затворот како „ужасни, особено за оние кои беа ранети … Имаше луѓе без раце и нозе. Самиот поглед на нив беше ужасен“.
Прибудиќ се сеќава дека луѓето „лежеа едни покрај други, како сардини …“.
„Ако имавте потреба ноќе да одите во тоалет, тогаше ќе мораше да згазнете врз некого и тогаш ќе падневте врз нив. Тоа беше море од човечки тела“.
Затвореникот, Жељко Шандор, опиша како хрватските дезертери од Југословенската народна армија (ЈНА), биле држени во самица и биле изложени на уште поостри физички и ментални казни.
„Освен што ги тепаа, тие мораа да пеат и четнички песни. Тие мораа да лаат како кучиња на сијалици и да извикуваат реченици како ‘Да живее Србија’“, истакна Шандор.
БИРН ја контактираше српската Управа за извршување на кривични санкции, за да дознаеме дали оваа институција има документи или артефакти од тој период и дали се тие достапни за јавноста. Прашавме и зошто во затворскиот музеј не се спомнува што се случувало таму во 90-тите години. Не добивме одговор.
„Проклет да биде предавникот“