Душица Павловиќ, Подгорица
Вук Јанковиќ се навлекол додека бил студент по право на Универзитетот во Црна Гора во Подгорица. Но, наместо тутун, алкохол или наркотици, неговата зависност била додевање на државните институции да дојде до информации. Најдобриот дел е што тие се законски обврзани да му одговорат.
Според законот за слободен пристап до информации воведен во Црна Гора во 2005 година, јавните органи имаат рок од 15 дена да одговорат на барањата за податоци или документи за сè, од буџетски трошоци и владини тендери до управување со јавна сопственост и махинациите што стојат зад приватизацијата.
Секој може да го побара тоа, иако познавачите велат дека доставувањето на точно барање бара голема прецизност. Доколку е премногу нејасно, институциите ќе го избегнат прашањето или ќе го заглават вашето електронско сандаче со бескорисни прилози.
„Пристапот до информации често е исклучително исцрпувачки и одзема многу време, особено кога властите молчат и не одговараат на барањата“, вели Јанковиќ, активист во борбата против корупција, за Балканската мрежа за истражувачко новинарство (БИРН).
Добредојдовте во светот на слободниот пристап до информации (СПИ). Оние кои се залагаат за постулатот „имам право да знам“ го користат акронимот СПИ за да се повикаат на Законот за слободен пристап до информации, оружјето што е во нивни раце за да бараат отчетност. Тие дури го користат и како глагол, што според законот значи да се испрати формално барање за слободен пристап до информации.
Барањата за СПИ ги доведоа политичарите до обвинителна клупа. Тие придонесоа за тековните судски процеси против поранешниот градоначалник на Подгорица, Миомир Мугоса, и поранешниот градоначалник на Бар, Жарко Павичевиќ, кои се изјасниле дека не се виновни по обвиненијата за злоупотреба на функцијата. СПИ помогна да се разоткрие и осуди Светозар Маровиќ, поранешен претседател на сега непостоечката обединета држава на Србија и Црна Гора, како лидер на криминална група.
На Правниот факултет, Јанковиќ ги бомбардирал судовите со барања за слободен пристап до информации за неговата теза во врска со законитоста на позајмувањето пари со високи камати, и ги усовршувал вештините што му служат добро во неговата сегашна работа како раководител на правната програма во Мрежата за афирмација на невладиниот сектор, непрофитна организација попозната како МАНС.
Ако Јанковиќ е зависник од слободен пристап до информации, тогаш МАНС совршено му го овозможува тоа. Организацијата има репутација дека ги преплавува институциите со барања за информации и одбива да прифати „не“ како одговор. Јанковиќ проценува дека има испратено повеќе од 50.000 барања за слободен пристап до информации во името на МАНС во текот на изминатите четири години. Но, неговата задача станува потешка. Поборниците за транспарентност велат дека тивко воведените ревизии на законот за СПИ им даваат на институциите поголема дискреција да ги одбијат барањата врз основа на небулозни изјави за тајност и ја ограничуваат можноста од нив да се бара отчетност за матните зделки.
„Ако сакам да бидам ироничен, би рекол дека неодамнешните измени на законот за СПИ ќе ни овозможат да видиме колку се креативни службениците во изнаоѓањето причини да прогласат одредени информации како тајни“, вели Раденко Лакмановиќ, член на управниот совет на Агенцијата за заштита на лични податоци и слободен пристап до информации (АЗЛП), тело кое го спроведува законот.
Новинарите, исто така, го осудуваат она што го гледаат како поголеми бариери за вршење на нивната работа.
„По промените, сè може да се класифицира“, вели Милка Тадиќ-Мијовиќ, главен и одговорен уредник на црногорскиот Центар за истражувачко новинарство.
Заостанувањето во однос на пристапот до информации не е единствено за Црна Гора. Новинарите и антикорупциските активисти велат дека институциите во соседна Србија и Хрватска, исто така, ги поткопуваат обврските направени за да ги усогласат со стандардите на ЕУ.
Резултатот е уште еден удар за независните медиуми и граѓанското општество во земјите каде што аспирациите кон ЕУ се разидуваат со задушувачкиот авторитаризам, непотизам и културата на тајност, велат тие.
„Одредени сериозни ограничувања (во законодавството за транспарентност) имаат особено негативно влијание врз способноста на граѓанските актери да ја исполнат својата улога како чувари на јавноста“, изјави за БИРН Хелен Дарбишир, извршен директор на „Пристап до информации Европа“, групација за заштита на правата со седиште во Мадрид.
„Овие ограничувања се во директна спротивност со меѓународните стандарди за човекови права и судската практика на Европскиот суд за човекови права“.
Неофицијални тајни
Фанатик за слободен пристап до информации: Вук Јанковиќ, раководител на правната програма во Мрежата за афирмација на невладиниот сектор, проценува дека испратил повеќе од 50.000 барања за информации | Фото: Владимир Вучиниќ
На 27 април минатата година, пратениците ја одобрија новата легислатива за да ја усогласат Црна Гора со Директивата на ЕУ за повторна употреба на информации од јавниот сектор. Како земја кандидат за членство во ЕУ, Црна Гора е обврзана да ги усогласи своите закони со оние на Унијата.
Речиси како дополнување и без дебата, тие гласаа 42-0 во корист на четирите амандмани на законот за СПИ, за кои членовите на парламентарната комисија одлучија да ги предложат за време на 10-минутната средба одржана претходно тоа попладне, пишува во записникот од тој состанок.
Одлуката на Комитетот за политички систем, судство и администрација дојде само три дена откако пратеничката на владејачката партија Марта Шчепановиќ и рече на комисијата дека се потребни измени во законот за СПИ за „да се направи поефикасен“, се вели во записникот.
Ниту еден член од опозицијата не учествуваше во гласањето. Во тоа време, тие го бојкотирале парламентот повеќе од една година поради наводите за изборна злоупотреба од страна на владејачката Демократска партија на социјалистите, трајни владетели откако Црна Гора во 1990 година воведе повеќепартиска политика.
Шчепановиќ го одби барањето за интервју и не одговори на е-маил прашањата за тоа зошто таа смета дека е потребно да се менува законот. Жељко Апрчовиќ, претседател на комисијата, исто така, го одби барањето за интервју. Но, иако директивата на ЕУ ги охрабрува земјите да направат колку што е можно повеќе од информации за јавноста да можат повторно да се користат, експертите за транспарентност велат дека измените помагаат тие да се држат подалеку од очите на јавноста.
„По промените, сè може да се класифицира“
– Милка Тадиќ-Мијовиќ, главен и одговорен уредник на црногорскиот Центар за истражувачко новинарство
Анализата на промените направена од страна на „Пристап до информации Европа“ и МАНС истакнува дека „низата општи, широки и нејасни исклучоци“ им даваат на властите огромна дискреција да ги класифицираат информациите и да ги одбијат барањата за СПИ.
Тие вклучуваат исклучоци поврзани со бизнис и даночните тајни, интелектуална сопственост и информации за странките во судските постапки. Најголема нејасност предизвикува исклучокот кој се однесува на тоа дека некои „информации мора да се чуваат во тајност“, без јасна дефиниција за тоа што би можело тоа да значи.
„Прилично извонредниот концепт на ‘информации кои мора да се чуваат во тајност’ го доведува во ризик целиот Закон за слободен пристап до информации и ги исмејува другите одредби од законот, од црногорската уставна одредба за пристап до информации и меѓународните стандарди кон кои Црна Гора е обврзана да се придржува“, се вели во анализата.
Во работниот документ напишан во ноември, Советот на Европската унија повика на „темелна ревизија на правната рамка во согласност со меѓународните стандарди“.
„Спроведувањето на Законот за слободен пристап до информации не придонесе за поголема транспарентност и отчетност на јавниот сервис, бидејќи властите продолжуваат да ги декларираат бараните информации како класифицирани, вклучително и предметите чувствителни на корупција, со што тие се исклучуваат од опсегот на примената на овој закон“, се вели во соопштението.
Барање за слободен пристап до информации | Фото: Владимир Вучиниќ
Откако се случија промените, се зголеми бројот на случаи кога институциите одбиваат пристап до информации заради тајност. Според последниот извештај за Црна Гора на Европската комисија, тајноста беше цитирана во 68 од одбиените барања во 2017 година, во споредба со 30 во претходната година. Тоа е повеќе од двојно.
„Тоа е причина за загриженост бидејќи сѐ повеќе и повеќе од бараните документи се декларираат како тајни, со цел да се ограничи пристапот до информации“, се вели во извештајот.
Делегацијата на ЕУ во Подгорица, исто така, го осуди овој тренд.
„Ги повикуваме јавните институции итно да го подобрат спроведувањето на законот и веднаш да ги исполнат барањата за пристап до информации во согласност со принципите за транспарентност и добро владеење, особено во областите каде што постои ризик од корупција“, изјавија од делегацијата за БИРН во е-порака.
Во меѓувреме, вкупниот број барања за информации одбиени од страна на јавните тела постојано се зголемува. Минатата година институциите отфрлиле 33 отсто од сите барања, во споредба со 24 отсто во 2016 и 13 отсто претходната година, велат податоците од Агенцијата за слободен пристап до информации.
Овие бројки ги засенуваат одбиените барања во другите земји. Од другата страна на границата, во Хрватска, земја на ЕУ во која законот за слободен пристап до информации се применува од 2003 година, властите одбиле околу пет отсто од барањата во 2017 година и три отсто една година претходно, покажуваат податоците на Комесарот за информации.
Експертите велат дека властите и јавните претпријатија ретко се трудат да ги објаснат критериумите што ги користат за класифицирање на податоците, со што понекогаш процесот за слободен пристап до информации станува како од роман на Кафка.
Во јуни БИРН испрати барање за СПИ до државниот фонд за развој на инвестиции во Црна Гора, барајќи копија од интерни прописи што се користат за прогласување на документите за доверливи. Одговорот на Фондот беше: прописите се доверливи.
Само кажете не
Црногорскиот устав го гарантира правото за пристап до информации од јавен карактер | Фото: Владимир Вучиниќ
Повеќе од една година истражувачкиот оддел на јавниот радиодифузер РТЦГ истражува како биле искористени милиони евра од Фондот за развој од Абу Даби дадени како заем за земјоделски проекти во Црна Гора. Бидејќи даночните обврзници ќе плаќаат ако кредитите не се вратат, новинарите ја гледаат приказната како прашање од јавен интерес.
„Ние испративме десетици барања (до различни институции) барајќи го истото“, вели Мирко Бошковиќ, уредник на истражувачкиот оддел на РТЦГ.
„Пред амандманите, можевме да добиеме некои информации, но откако законот беше променет, тие ја најдоа секоја можна и невозможна причина да не одбијат“.
Додека амандманите за СПИ го отежнуваат животот на новинарите, тие најверојатно ќе имаат најголемо влијание врз невладините организации – само затоа што невладините организации се главните корисници на законот.
Минатата година, 71 отсто од сите барања за СПИ во Црна Гора дошле од НВОи, во споредба со 20 отсто од поединци и нешто повеќе од еден процент од медиумите, покажуваат статистичките податоци на агенцијата.
Најверојатно, најголемиот број барања традиционално стасуваат од МАНС. Некои велат дека МАНС претерува, оптоварувајќи ги државните службеници со бесмислени документи во својата крстоносна војна барајќи одговорност. Но, дури и критичарите признаваат дека тие уметноста на пишување барања за СПИ ја свеле на ниво на наука.
МАНС поентира со тоа што го оспорува секое барање за СПИ што е игнорирано или одбиено од институциите, најпрво жалејќи се за одлуките до АЗЛП. Овие жалби завршуваат на работната маса во седиштето на АЗЛП во централата во Подгорица, каде што Мухамед Ѓокај, претседател на управниот совет на агенцијата, се жали на обемот на работа што го има неговиот тим составен од околу 12 луѓе.
„Сите овие се од МАНС“, вели Ѓокај со воздишка, покажувајќи на еден куп хартија како дебел телефонски именик.
Купот постојано расте по минатогодишните амандмани. Јанковиќ, раководител на правната програма на МАНС, го дава примерот на Црногорското претпријатие за електродистрибуција, мнозинско државно претпријатие, за кое вели дека го одбило барањето за доставување информации за тоа како купува и продава електрична енергија, наведувајќи ги како причина деловните интереси на странските партнери.
Деловните тајни, исто така, беа причина за одбивање на барањата за слободен пристап до информации на МАНС во врска со истрагата за реконструкцијата за Електраната „Плевља“, единствената термоцентрала во Црна Гора.
Мирко Бошковиќ
„Тие го игнорираа фактот дека клучниот интерес кој треба да го штити компанијата чиј мнозински акционер е државата, е интересот на самата јавност“, вели Јанковиќ.
Барателите на СПИ можат да ги оспорат ваквите одлуки во Управниот суд. Запрашан како судот може да одлучува за тајноста без јасни дефиниции, портпаролката на судот изјави дека пресудите биле носени од случај до случај.
„Што се однесува до тоа дали амандманите оставаат широк простор за слободно толкување, тоа треба да го кажат оние кои ги предложија“, изјави таа за БИРН во е-порака.
Друга промена која ги загрижува поборниците за транспарентност е отстранувањето на законскиот услов за АЗЛП да арбитрира по жалбите против отфрлените барања, работа што ја врши Ѓокај и неговиот тим. Во минатото, АЗЛП можела да го отфрли одбивањето и да ги присили институциите да ги откријат информациите. Според ревидираниот закон, агенцијата сè уште може да интервенира, но тоа е чисто опционално.
„Ако некој може да направи нешто, но нема обврска да го стори тоа, тоа значи дека во повеќето случаи тоа нема да се направи“, вели Лакмановиќ од агенцијата.
Но Ѓокај ја поздравил промената, велејќи дека АЗЛП била преплавена со жалби, за кои требало да се одлучи за 15 дена. Тој додава дека некои луѓе се обиделе да го злоупотребат системот со поднесување на огромен број барања за СПИ, со надеж дека ќе ги искористат исплатите за судски трошоци кога службениците неизбежно нема да успеат да ги процесираат сите.
„На пример, (едно училиште) побарало информации за одлуката за користење на салата, на првиот ден, петтиот ден, на 15-тиот ден од месецот, и на крајот имате 150 барања за еден случај“ вели тој.
„Потоа колегата го повторува сето тоа. Значи имате 300 барања. Дали таа информација е од значење за јавноста?“
Култури на тајност
Зградата на Агенцијата за заштита на личните податоци и слободен пристап до информации во Подгорица | Фото: Владимир Вучиниќ
Ако ништо друго, барем на хартија, Црна Гора треба да се засрами од Србија и Хрватска кога станува збор за легитимното право за пристап до информации.
Всушност, српскиот Закон за слободен пристап до информации од јавен интерес често се нарекува златен стандард. Според глобалното рангирање на ваквите закони од „Пристап до информации Европа“ и американскиот Центар за право и демократија, тој е трет најдобар во светот, по Авганистан и Мексико.
Еквивалентниот закон на Хрватска е рангиран на осмото место. Црна Гора е 59-та. Во 2015 година српските новинари кои работат на Проектот за известување за организиран криминал и корупција, непрофитна мрежа за истражувачко новинарство, ја искористија легислативата за да откријат дека тогашниот градоначалник на Белград, Синиша Мали, бил директор на империја од имоти вредна 6 милиони долари на брегот на Црното Море во Бугарија.
Минатата година, законот помогнал Мрежата за известување за криминал и корупција, друга група за истражувачко новинарство, да ги погледне сомнителните имотни односи на српскиот министер за одбрана, Александар Вулин.
Но, поборниците за транспарентност велат дека дури и најдобрата легислатива е добра толку колку што е добра нејзината имплементација. Во Србија, државните институции и јавните претпријатија едноставно игнорираат многу од над 30.000 барања регистрирани секоја година од страна на Комесарот за информации од јавен интерес и заштита на личните податоци, велат новинарите.
„Сѐ повеќе и повеќе институции се затворени за јавноста, одбивајќи да комуницираат со новинарите или да одговорат на нашите барања“, вели Дино Јахиќ, поранешен уредник на Центарот за истражувачко новинарство на Србија.
„Ми се чини дека сето ова е последица на климата во јавноста во која новинарите се сметаат за зло, за непријатели кои работат на штета на државата и на српското општество“.
Минатата година, Министерството за јавна администрација ги објави плановите за измена на законот за пристап до информации на Србија, што ги вознемири активистите во земјата-кандидат за влез во ЕУ. Помошник-министерката Ивана Антиќ изјави за БИРН дека промените биле направени „за подобрување на легислативата“ и со цел повеќе државни органи да подлежат на слободниот пристап до информации.
Но, критичарите велат дека измените предложени од министерството би можеле ефикасно да ја легализираат сегашната култура на тајност, дозволувајќи многу организации да се ослободат од отчетноста, особено јавните претпријатија што градат патишта, управуваат со железницата и нудат електрична енергија, телекомуникации и други услуги.
„Ова се компании во државна сопственост кои работат со јавни ресурси и може да бидат изземени од СПИ според новиот предлог“, вели Мирјана Јевтовиќ, уредник на истражувачкиот магазин Insajder.net. „Ова значи дека граѓаните нема да можат да откријат како се трошат нивните пари“.
Немања Ненадиќ, програмски директор на „Транспаренси Србија“, го опиша предложеното ослободување за јавните претпријатија како „прашање на политички притисок и намера да се сокријат информации“.
Критичарите, исто така, стравуваат дека промените би можеле да им овозможат на државните институции да го заплеткаат системот преку правни дејства.
Кога јавните органи ги негираат или игнорираат барањата на СПИ, луѓето имаат право да поднесат жалба до комесарот за информации, кој може да ги принуди институциите да ги објават податоците. Амандманот, предложен во март 2018, ќе им овозможи на јавните тела да ги оспорат ваквите одлуки во Управниот суд.
„Некој имаше генијална идеја дека на институциите, кои најчесто не одговараат на барањата, треба да им биде дозволено да го тужат комесарот за донесените одлуки“, изјави за БИРН комесарот за информации Родољуб Шабиќ, кратко пред да му истече мандатот кон крајот на декември.
„Овој амандман ќе резултира со илјадници жалби против комесарот. Остварувањето на ова право, кое веќе е многу комплицирано и одзема многу време, ќе биде болно проширено, а во случај на новинарите, ќе стане бесмислено“.
Поборниците го сметаат за победа тоа што Министерството за јавни информации објави ревидиран нацрт-закон во декември, од кој беше исфрлена одредбата која им дозволува на институциите да го тужат Комесарот за информации.
Но, застапниците за транспарентност велат дека нема да спијат мирно додека не ја видат финалната верзија на законот. Тие се загрижени за една од новите одредби во декемврискиот предлог која вели дека Народната банка на Србија „без објаснување е исклучена од надлежноста на Комесарот“.
Според анализите објавени од „Транспарентност Србија“, во предлогот објавен во декември, исто така, била пропуштена можноста да се заштити независноста на Комесарот за информации. Според сегашниот закон, комесарите ги избираат пратениците во парламентот, процес што според критичарите овозможува политичко мешање.
Србија е без комесар откако Шабиќ, кој имаше репутација дека е независен, ја напушти функцијата во декември. Александар Мартиновиќ, лидерот на владејачката Српска напредна партија во парламентот, изјави на крајот од јануари дека партијата има неколку кандидати за оваа работа – и дека кого и да назначат ќе биде „токму спротивното“ на Шабиќ.
Во меѓувреме, новинарите и активистите за транспарентност се во офанзива. Кампањата наречена Србија за информации (на српски јазик), спроведена пред Божик од страна на белградската невладина организација, Центар за истражување, транспарентност и отчетност (ЦРТА), се обидуваше да ја подигне свеста за промените така што им овозможува на луѓето да го „прашаат Дедо Мраз“ за информациите од јавен карактер.
„Сите знаеме дека работата на Дедо Мраз е да ни донесе подароци“, пишуваше на веб-страницата на невладината организација.
Класери со документи збиени во шкаф | Фото: Владимир Вучиниќ
„Меѓутоа, ако таквиот нацрт-закон е усвоен, можеби ќе треба, наместо подарок, да ни даде одговори на прашањата за тоа како се трошат нашите пари“.
ЦРТА, исто така, започна кампања наречена „Сакам комесар, а не човек што ќе вика да!”, повикувајќи на транспарентен избор на следниот комесар за информации. Образецот објавен на нивната веб-страница овозможува и јавноста да даде свои предлог-критериуми до парламентот за следниот комесар.
Од другата страна на границата, во Хрватска, барањата за податоци во најмладата држава-членка на ЕУ честопати доведуваат до доверливи информации и трговски тајни. Бројот на барања за СПИ одбиени од страна на јавните тела речиси двојно се зголеми во 2017 година во споредба со претходната година, што претставува околу пет отсто од речиси 22.000 поднесени барања, покажуваат податоците од Комесарот за информации.
„Деловните тајни се една од најчестите причини за ограничување на пристапот до информации“, изјави за БИРН комесарката Ана Марија Муса.
Илко Цимиќ, истражувачки репортер за Index.hr, вели дека многу хрватски институции имале посебен талент за одбивање на барањата за слободен пристап до информации.
„Понекогаш тие ги одбиваат барања без воопшто да дадат објаснување, велејќи дека го злоупотребувате правото на пристап, барајќи информации премногу често“, вели тој.
Назад во озлогласената таинствена Црна Гора, таквите жалби се добро познати. Јанковиќ од МАНС вели дека наградата за сите часови што ги поминал удирајќи ја главата против системот ја гледа во тоа што корумпираните службеници се изведени пред лицето на правдата, како на пример во т.н. афера „Завала“ во која соработниците на поранешниот државен сојуз на Србија и Црна Гора, претседателот Светозар Маровиќ, доби затворска казна за корупција.
„Процесот е сам по себе комплексен за организација како МАНС, која веќе многу години се занимава со оваа област, па можете да замислите како е тоа за просечен граѓанин на Црна Гора“, вели тој.
Функционирање на ЗСПИ во пракса
За да се истражи како функционира во пракса ревидираниот Закон за слободен пристапдо информациите во Црна Гора, БИРН испрати формални барања за информации до јавните тела во периодот меѓу јуни и август 2018 година. За споредба, беа испратени слични барања и до релевантните институции во соседна Србија и/или Хрватска.
Еве краток преглед на резултатите.
ЕЛЕКТРИЧНА ЕНЕРГИЈА
Побаравме од јавните комунални претпријатија во Црна Гора и Србија да ни ги достават договорите склучени со странските компании кои ги обновуваат електраните.
Црна Гора
Што баравме: Договори со конзорциумот на компании од Италија и Словенија за обнова и модернизација на Хидроелектраната Пива
Што одговори црногорското Електростопанство ЈСЦ : Нема одговор
Србија
Што баравме: Договори со руската компанија Силовије Масини, која ја обновува хидроцентралата “Железна порта 1”
Што одговори Јавното претпријатие Електростопанство на Србија : Барањето е одбиено. Документите се класифицирани поради национална безбедност и деловните тајни.
СРЕДСТВА ОД ФОНДОВИТЕ ЗА РАЗВОЈ
Побаравме од јавите фондови за развој во Црна Гора, Хрватска и Србија да имаме увид во нивните интерни прописи за критериумите што се користат за класифицирање на информациите како тајни.
Црна Гора
Што баравме: внатрешните прописи за класифицирање на информации од Фондот за развој на инвестиции на Црна Гора
Што одговориле: Овие прописи се класифицирани.
Хрватска
Што баравме: Интерни регулативи за класификација на информации на Хрватската банка за реконструкција и развој
Што одговориле: Барањето е одбиено. Се жалевме до Комесарот за информации, кој ја потврди нашата жалба и нареди банката да ни ги испрати информациите и да ја објави внатрешната регулатива на својата веб-страница.
Србија
Што баравме: внатрешните прописи за класифицирање на информации на Фондот за развој на Србија
Што одговориле: Нема одговор
ЖЕЛЕЗНИЦИ
Ги прашавме националните железнички компании во Црна Гора и Србија за низа документи поврзани со купувањето нови возови.
Црна Гора
Што баравме: Тендерската апликација и договорите за купувањенови возови од АД Железнички Транспорт на Црна ГораЈСЦ
Што одговориле: Нема одговор
Србија
Што баравме: Тендерската апликација и договорите за купувањенови возови од АД Српски железници
Како одговориле: Ги немаме. Прашајте воАкционерското друштво за патнички железнички транспорт, Србија Воз. Го сторивме тоа, и оттаму ни рекоа: прашајте ги ЈСЦСрпски железници.
ПАТИШТА
Го прашавме Министерството за транспорт во Црна Гора и јавното претпријатие Коридори Србија во Србија за договорите со кинеските компании што градат автопати во двете земји.
Црна Гора
Што баравме: Договори со „Чајна роадендбриџ корпорејшн“ (ЦРБЦ) и подизведувачите
Што одговори министерството за транспорт: Два месеци по нашето барање, министерството ни дозволи да го видиме договорот со ЦРБЦ, но одби да обезбеди документи поврзани со подизведувачите врз основа на тоа дека ЦРБЦ е главниот изведувач.
Србија
Што баравме: Договори со две кинески компании, градежната компанија „Чајнакомјуникејшнс“ и групацијата„ШандонгХи-спид“.
Што одговори Коридори Србијa: Прашајте во Јавното претпријатие за патишта во Србија. Прашавме, но не одговорија.
Душица Павловиќ е црногорска новинарка во јавниот радиодифузер РТЦГ. Уредник Тимоти Ларџ. Оваа статија е изработена како дел од Балканската стипендија за новинарска извонредност, поддржана од Фондацијата ЕРСТЕ и Фондациите Отворено општество, во соработка со Балканската мрежа за истражувачко новинарство.
