Ракопис

Булевар „АВНОЈ“

Раскази: Улиците што ги нема

 

 

 

Магдалена од Аеродром со години не можеше да се вработи во својата струка. Речиси деноноќно бараше, се пријавуваше на сите конкурси кои имаа макар приближна врска со нејзината вредно стекната диплома и за сето тоа време, скришно пишуваше љубовна поезија и јавно, по нарачка, приготвуваше колачиња во форма на срце. Двете нешта ги правеше на хартија за печење. Купуваше ролни од 8 метри, секогаш во натур боја, никогаш бела, и внимателно ги сечеше на парчиња 210 на 297 милиметри. Математички кажано, од секоја ролна добиваше 26,936 страници за пишување и печење; практично, со мала отстапка во нејзината вродена прецизност, добиваше 27 песни, цела стихозбирка, и 756 вкусни срца. По десет денари едно, колку што ги наплаќаше, тоа беа 7.560 денари со кои можеше да си ги плати барем сметките. Од секоја ролна ѝ остануваше тенка долга лента 170 на 8.000 милиметри на која одново и одново си го вежбаше ракописот на душата пред вистински да го преслика во рерната и во надежта. Плехот во кој ги печеше срцата и песните, исто така беше примерен на А4 димензијата на нејзините две страсти. По четири во седумте реда. Рецептот за колачињата со кои таа се прослави првин на Булеварот „АВНОЈ“, потоа во населбата и на крајот низ цело Скопје, од Автокоманда до Ѓорче Петров, не беше ниту нешто посебно, ниту нешто скришно. Впрочем, тајната на нивниот незаборавен вкус не беше во состојките, туку во стиховите испишани со графитен молив врз хартијата на којашто ги печеше. Но, тоа не го знаеше никој. Речиси никој.  

Сите подгорени страници од нејзините љубовни стихови (точно толку стихозбирки колку и потрошени ролни хартија за печење) педантно ги собираше во големи, црвени регистратори Fornax Prestige што ги купуваше во „Офис плус“ во ГТЦ. Хартијата изложена на висока температура, како и самата љубов, стануваше распадлива и ронлива, но Магдалена од поодамна беше научила да живее со неа. Без неа. Секоја испечена страница – секоја испечена песна – секоја употребена А4 хартија за печење ја ставаше во посебен ракавец, внимателно прицврстувајќи ја со механизмот на регистраторите, кои од ден на ден, од месец на месец, од година в година,.. стануваа сѐ побројни и сѐ потешки за симнување и кревање на кујнската полица.  

Едно пролетно попладне, Магдалена ги испиша последните стихови од песната „Прст на срцето“ на којзнае која по ред А4 хартија за печење:

Нека пече, нека боли,
нека  нема ништо
ко никогаш и што немало,
ти ставам прст на устата,
стави ми прст на срцето,

потоа вешто ја положи во плехот и почна да ги реди срцата: по четири во секој од седумте реда. До крајот на денот, требаше да испече стотина, таква беше нарачката, што значи ќе мораше да напише уште неколку песни…

Не презирај ме, не плачам,
те сакам, не мрази ме,
в уста сум ти, голтај ме бавно,
нека бидам незаборавен вкус
на колачињата што ти ги пишувам,
на песните што ги печам за тебе.

Пропорционално со зголемувањето на нарачките, се зголемуваше и бројот на напишаните песни. Магдалена почна солидно да заработува и освен што редовно си ги плаќаше сметките, со заработеното почна да ја одмалува и киријата што ѝ ја подмируваа родителите од своите пензии, а понекој месец можеше дури и да ги посети во гратчето на југоисток или да се поднови со нешто. Најчесто со „старки“ во дречливи бои, нејзината вечна љубов уште од гимназиските денови; „старките“ – љубовни сестри близначки на Тој и Тој (уште од гимназиските денови),  поради кого и пропишува поезија, а сега не знае ни каде живее, ни дали уште носи патики, ни дали воопшто јаде благо… Во регистраторите беа ставени уште десетици и десетици песни, меѓу нив и „Сестри близначки“, „Не плаши се од мојата љубов“, „Наведни се“, „Лулка“, „Несакана нежност“, „Изгорено срце“,.. кои Магдалена никогаш во животот не ќе ги даде никому да ги прочита. Освен нему, ама за него не знаеше ни дали воопшто чита патетична љубовна поезија…

Неделата пред Велигден, додека Магдалена, нога пред нога, се враќаше дома по Булеварот „АВНОЈ“ кој во меѓувреме беше станал Булевар „АСНОМ“, натоварена со цела кеса хартии за печење во едната и со нов регистратор од „Офис плус“ во другата рака, ѝ заѕвони мобилниот. Помисли да не се јави, оти немаше како, но ѕвонењето се повтори и втор и трет пат и таа застана, ја остави кесата наземи, регистраторот го потпре на своите „старки“, за да не се извалка, и го измолкна телефонот од џебот на фармерките, нестрплива да види кој тоа толку упорно ја бара. Непознат број. Пријатен женски глас ја извести дека фирмата одлучила токму неа да ја вработи со полно работно време, на неопределен период, значи трајно, и дека наредните денови истата информација Магдалена Јованова ќе ја добие и по пошта, во официјален допис, но, ете, нејзината идна претпоставена не можела да издржи да не ѝ го разубави денот лично.

– Имате прекрасно си-ви, Магдалена, со таков просек воопшто не е важно што немате никакво работно искуство.

Влегувајќи дома, Магдалена немаше кому да се пофали, но веднаш го отвори тефтерот со нарачките.

 – Леле, колку колачиња треба да направам за празниците! Не, не можам!

Љубезно се јави на сите кои ѝ беа нарачале стотици колачиња и им откажа наведувајќи најразлични причини, секако, вистинската не ја изговори ниту еднаш. Потоа внимателно исече само едно А4 парче 210 на 297 милиметри од хартијата за печење, решена да ја напише последната љубовна песна. Долго го држеше графитниот молив, не знаејќи како да почне, како да заврши, всушност… Еден упорен сончев зрак што паѓаше директно на хартијата исечена како страница од љубовна стихозбирка, ја потсети дека најубавите песни и колачиња ги има напишано и испечено зиме, на денот на неговиот роденден. „Ќе му ја напишам последната роденденска песна 8, 9 месеци порано или 3, 4 подоцна, зошто да не!“, си рече и раката сама тргна:   

На твојот роденден
јас сум жената што не ја сакаш,
благото што не го пробуваш,
песната што не ја пееш;
топла, волнена тишина сум
за твојaта студена зима. 

На твојот роденден
Јас сум залудната свеќичка,
не дувај ме,
сама ќе си прегорам;
ненадеен епски пожар сум
насукан на твојот вечен мраз. 

На твојот роденден
јас сум погрешниот подарок
со најголемата панделка,
не одврзувај ме,
ништо сум внатре;
празнина без дно,
издлабена од твојот презир. 

Топла, волнена тишина сум
за сите твои студени зими,
покриј се нежно со неа и спиј,
јас ќе те мечтаам. 

Песната вешто ја положи во плехот и ја стави да се испече сама, без колачиња на неа. По десетина минути, ја намали температурата, како што правеше секогаш, не погледнувајќи во рерната. Уште 7 минути и… го извади плехот. Хартијата за печење, сосе предвремената или задоцнетата, ама последна роденденска песна беше целосно изгорена. Додека внимателно ја вадеше, ѝ се срони во рацете како врел прав. Најстрпливо на свет ги собираше ронките од неа, сакајќи да ги стави во ракавец кој ќе го прицврсти со механизмот во новиот регистратор. Но, тие не сакаа, се расејуваа насекаде низ кујната, па Магдалена го излижа показалецот и почна да ги лепи на него. Секоја ронка ја ставаше в уста и со сласт ја јадеше последната напишана и испечена љубовна песна, замислувајќи дека јаде колаче во форма на срце со незаборавен вкус.

Фотоилустрација: З.Р.